ขึ้นฉ่าย
สรรพคุณ
ขึ้นฉ่ายมีรสหวานอมขมและถือว่าเป็นสมุนไพรฤทธิ์เย็นอีกชนิดหนึ่ง มีสารลิโมนีน
(limonene) สารซีลินีน (selinene) และสารฟทาไลเดส (phthalides) ซึ่งเป็นสารที่ทำให้เกิดกลิ่นหอมเฉพาะตัวของขึ้นฉ่ายก็ว่าได้
และที่สำคัญสารสองตัวนี้จะกระตุ้นให้เกิดความยากรับประทานอาหารอีกด้วย
นอกจากนี้ขึ้นฉ่ายยังอุดมไปด้วยธาตุโพแทสเซียมที่ช่วยปรับระดับความดันโลหิตให้เป็นปกติ
นอกจากนี้ยังช่วยให้ไตทำงานได้อย่างเต็มที่
และยังเร่งกระบวนการกำจัดของเสียออกจากร่างกายอีกด้วย ขึ้นฉ่ายยังมีสาร 3 เอ็น-บิวทิลฟทาไลด์
(3-n-butyl phthalide) ที่มีฤทธิ์เป็นยาระงับประสาท และช่วยลดความดันโลหิตอีกด้วย
ขึ้นฉ่ายมีสารที่ช่วยบรรเทาอาการปวดจากโรคเกาต์ซึ่งมีสาเหตุจากผลึกยูริกไปเกาะตามข้อ
ส่วนเมล็ดของขึ้นฉ่ายมีฤทธิ์เป็นยากล่อมประสาท นอกจากนี้พืชชนิดนี้มีแคลอรีต่ำมากซึ่งสามารถช่วยป้องกันโรคมะเร็งและโรคหัวใจขาดเลือดได้
วิธีใช้
1 นำเมล็ดขึ้นฉ่ายมาชงน้ำดื่ม
สามารถลดอาการอักเสบของข้อเนื่องจากโรคเกาต์
2 ผัดขึ้นฉ่ายกับเครื่องในสัตว์กินบำรุงตับและไต
3 ดื่มน้ำขึ้นฉ่ายคั้นสดๆ ผสมกับน้ำผึ้งเล็กน้อย
จะช่วยบรรเทาอาการวิงเวียน ปวดหัวและปวดไหล่ซึ่งเกิดจากความดันโลหิตสูง
และหากดื่มครั้งละ 40 มิลลิลิตร วันละ 3 เวลา จะช่วยบรรเทาโรคความดันโลหิตสูง
4 ต้มรากขึ้นฉ่าย 10 รากกับพุทราจีน 10 ผล
ดื่มน้ำที่ได้จากการต้มวันละ 2 ครั้ง เช้า เย็น ดื่ม 5 – 10 วัน
จะช่วยบำรุงตับ ลดความดันโลหิตและลดคอเลสเตอรอล
5 ต้มขึ้นฉ่ายดื่มสดๆ เพื่อแก้ไอและลดเสมหะ
6 ต้มขึ้นฉ่าย 250 กรัม
ดื่มเฉพาะน้ำเพื่อรักษาอาการตกขาวหรือประจำเดือนมามากหรือมาไม่ปกติ
ข้อควรระวังในการใช้
1 ขึ้นฉ่ายมีไนเตรท (nitrate) สูง เมื่อทำปฏิกิริยากับสารเอมีน (amine) ในเนื้อสัตว์ในลำไส้
จะทำให้เกิดเป็นไนโทรซามีน (nitrosamine) ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง
แม้ยังไม่มีข้อพิสูจน์แน่ชัด แต่การกินขึ้นฉ่ายในปริมาณมากๆ ก็ควรจะระวังไว้
2 น้ำมันที่พบในขึ้นฉ่ายมีสารลิโมนีน
ซึ่งหากสัมผัสโดนอาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้ในบางราย
เคล็ดลับก่อนหน้า
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น