ขึ้นฉ่าย
สรรพคุณ ขึ้นฉ่ายมีรสหวานอมขมและถือว่าเป็นสมุนไพรฤทธิ์เย็นอีกชนิดหนึ่ง มีสารลิโมนีน ( limonene) สารซีลินีน (selinene) และสารฟทาไลเดส (phthalides) ซึ่งเป็นสารที่ทำให้เกิดกลิ่นหอมเฉพาะตัวของขึ้นฉ่ายก็ว่าได้ และที่สำคัญสารสองตัวนี้จะกระตุ้นให้เกิดความยากรับประทานอาหารอีกด้วย นอกจากนี้ขึ้นฉ่ายยังอุดมไปด้วยธาตุโพแทสเซียมที่ช่วยปรับระดับความดันโลหิตให้เป็นปกติ นอกจากนี้ยังช่วยให้ไตทำงานได้อย่างเต็มที่ และยังเร่งกระบวนการกำจัดของเสียออกจากร่างกายอีกด้วย ขึ้นฉ่ายยังมีสาร 3 เอ็น - บิวทิลฟทาไลด์ (3-n-butyl phthalide) ที่มีฤทธิ์เป็นยาระงับประสาท และช่วยลดความดันโลหิตอีกด้วย ขึ้นฉ่ายมีสารที่ช่วยบรรเทาอาการปวดจากโรคเกาต์ซึ่งมีสาเหตุจากผลึกยูริกไปเกาะตามข้อ ส่วนเมล็ดของขึ้นฉ่ายมีฤทธิ์เป็นยากล่อมประสาท นอกจากนี้พืชชนิดนี้มีแคลอรีต่ำมากซึ่งสามารถช่วยป้องกันโรคมะเร็งและโรคหัวใจขาดเลือดได้ วิธีใช้ 1 นำเมล็ดขึ้นฉ่ายมาชงน้ำดื่ม สามารถลดอาการอักเสบของข้อเนื่องจากโรคเกาต์ 2 ผัดขึ้นฉ่ายกับเครื่องในสัตว์กินบำรุงตับและไต 3 ดื่มน้ำขึ้นฉ่ายคั้นสดๆ ผสมกับน้ำผึ้งเล็กน้อย จะช่วยบรรเทาอาการว