โรคเบาหวานเข้าจอประสาทตา
เบาหวานเข้าจอประสาทตาอันตรายร้ายแรงเพราะสามารถทำให้ผู้ป่วยตาบอดได้ สาเหตุที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าในผู้ป่วยเบาหวานทุกรายหลังจากเป็นเบาหวานมานานประมาณ
10-15 ปี จะเกิดการเปลี่ยนแปลงที่จอประสาทตาแม้ว่าจะได้รับการรักษาเบาหวานดีเพียงใดก็ตามที
สาเหตุที่เบาหวานขึ้นจอประสาทตา
เมื่อร่างกายอยู่ในภาวะที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานานมีผลโดยตรงต่อเส้นเลือดฝอย เม็ดเลือดแดง
และเกร็ดเลือด ผนังภายในของเส้นเลือดฝอยหนาขึ้น ประกอบกับเม็ดเลือดแดงและเกร็ดเลือดจับกันเป็นลิ่ม
จนเกิดการอุดตันของเส้นเลือดฝอย มีผลให้จอประสาทตาขาดเลือดไปเลี้ยง
ทำให้เกิดพยาธิสภาพที่จอประสาทตา อันเนื่องมาจากเบาหวานเกิดขึ้น
เบาหวานขึ้นจอประสาทตาแบ่งเป็นระยะตามการตรวจพบดังนี้
1 การเปลี่ยนแปลงแบบเริ่มต้น หรือ (Background Diabetic Retinopathy)
ที่จอประสาทตาจะมีเส้นเลือดโป่งออกมา
(Microaneurysm) ลักษณะคล้ายลูกประคำขนาดเล็กๆเส้นเลือดที่ผิดปกตินี้จะแตกง่าย
เมื่อแตกออกก็จะเกิดเลือดออกบนจอประสาทตา
นอกจากนั้นยังมีการจับตัวของสารประเภทไขมันสีขาวๆบนจอประสาทตา (Hard Exudate)
และอาจมีหรือไม่มีอาการขาดเลือดเลี้ยงเส้นประสาทขนาดเล็กบนจอประสาทตา
2 การเปลี่ยนแปลงแบบรุนแรง (Proliferative Diabetic Retinopathy) หลังจากผ่านระยะการเปลี่ยนแปลงแบบที่
1
มาแล้วสักระยะเวลาหนึ่งก็จะเกิดมีเส้นเลือดใหม่เกิดขึ้นบนจอประสาทตาเรียกว่า Retinal
Neovascularization ซึ่งเส้นเลือดเหล่านี้จะแตกง่ายทำให้เกิดเลือดออกบนจอประสาทตา
เมื่อเลือดที่ออกมานี้มีจำนวนมากขึ้นก็จะไหลเข้าไปในวุ้นลูกตา เรียกว่า Vitreous
Hemorrhange เลือดเหล่านี้ก็ทำให้ผู้ป่วยตามัวลงมากทันทีนอกจากมีเส้นเลือดใหม่เกิดขึ้นแล้ว
ก็จะมีแผ่นผังผืดงอกขึ้นบนจอประสาทดึงจอประสาทตาให้หลุดออก เรียกว่า Tractional
Retinal Detachment ทำให้ผู้ป่วยตาบอดได้
3 การเกิดบวมที่จุดศูนย์กลางจอประสาทตา (Macular Edema)
ในผู้ป่วยเบาหวานที่มีการเปลี่ยนแปลงที่จอประสาทตาแบบที่ 1 หรือ 2
อาจเกิดมีการบวมที่จุดศูนย์กลางจอประสาทตา เรียกว่า Macular Edema ได้
จะทำให้ผู้ป่วยตามัวลงมาก
ปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของจอประสาทตาไวขึ้นได้แก่
การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี
ภาวการณ์ตั้งครรภ์
โรคไต
โรคซีด
ความดันโลหิตสูง
ระดับไขมันในเลือดสูง
การเปลี่ยนแปลงจากระยะอันตรายน้องไปเป็นระยะอันตรายมาก
อาจเปลี่ยนแปลงรวดเร็วใน 1 ปีหรืออย่างช้าเป็นเวลา 20 ปีก็ได้
การรักษาเบาหวานขึ้นจอประสาทตา
การรักษาในปัจจุบันจะใช้แสงเลเซอร์จี้จอประสาทตา (Argon
Laser-Photocoagulation) ในรายที่เบาหวานขึ้นตามีความรุนแรง
หลักการรักษา
ในผู้ป่วยที่มีจุดรับภาพบวม
จะใช้เลเซอร์ไปทำลายเส้นเลือดที่มีรอยรั่วทำให้จุดรับภาพลดบวมลงได้
การเห็นก็มักจะดีขึ้น
ในผู้ป่วยที่เส้นเลือดงอกผิดปกติ
จะใช้เลเซอร์ไปทำลายจอประสาทตาที่ขาดเลือดและออกซิเจน
มีผลให้เส้นเลือดที่งอกผิดปกติฝ่อลงเป็นการป้องกันเลือดออกในวุ้นตา
และป้องกันการงอกใหม่ของเส้นเลือด
การผ่าตัดวุ้นตา
การรักษาโดยวิธีนี้จะทำในรายที่มีเลือดออกในวุ้นตา (Vitreous
Hemorrhage) ผังผืดในวุ้นตาและเกิดจอประสาทตาหลุดออก
การผ่าตัดวุ้นตาช่วยลดอัตราตาบอดได้ 60-70 %
การดูแลตาในผู้ป่วยเบาหวาน
ผู้ป่วยเบาหวานทุกท่านจำเป็นต้องควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ใกล้เคียงปกติที่สุดและสม่ำเสมอ
ผู้ป่วยเบาหวานควรรับการตรวจจอประสาทตา โดยการขยายม่านตาอย่างสม่ำเสมอ
เพื่อวินิจฉัยภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตาให้ไวที่สุด
และให้การรักษาในระยะที่เหมาะสม แม้ว่าผู้ป่วยยังรู้สึกว่าตาเห็นชัดเจนดีก็ตาม
เคล็ดลับถัดไป
เคล็ดลับก่อนหน้า
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น